Özellikle strateji oyuncularının en büyük merakı olan tarihi konuları ele alan oyunlar adını her zaman duyurmuştur. İşte bu tarihi oyunlara ilham veren serinin son oyunu olan Sid Meier’s Civilization VI oyunundan bahsetmeden önce şöyle bir geçmişe yolculuk yapalım. 2. Dünya Savaşı, Napolyon Savaşları gibi çok kısıtlı tarihlerin yanında daha geniş yelpaze sunan orta çağ gibi fikirlerle oyuncuları kendine çeken yapımlar ortalığı yakarken MicroProse isimli şirket ya bütün bu tarihi olayları bir oyuna sığdırsaydık demiş ve ilk Civilization oyunu olan Sid Meier’s Civilization 90'ların başında görücüye sunmuş.
Baba Yetu gibi efsanevi müzikleriyle tanınan seri yeni oyunuyla karşımızda.
Oyun tarihinde bir mihenk taşı, Sid Meier’s Civilization!
Seriye yabancı olanlar için şöyle bir serinin genel yapısından bahsetmek gerekirse, tur tabanlı bir oynanışla uygarlığımızı, taş devrinden uzay çağına götürmeye çalıştığımız bir strateji oyunu olarak tanımlayabiliriz. Oyun boyunca yeni şehirler kurup, yepyeni teknolojiler keşfediyor, tarihi yapıları inşa ediyor ve düşmanlarımızı tarih sahnesinden siliyoruz. Bunu yaparken çevre koşullarını kullanıyor, doğal kaynakları ele geçiriyor ve tarihi kişilikleri canlandırabiliyoruz.
Oyun tarihinin akışını derinden etkileyen bu yapım, devam oyunuyla da başarılı olduktan sonra 2000’lere gelirken Sid Meier’ın Firaxis Games’i kurmasıyla Firaxis çatısı altına geçmiş ve bugüne kadar yapılan belki de en başarılı oyunlardan biri olan Sid Meier’s Civilization III ile adından söz ettirmeye devam etmişti. Hatta serinin 3. oyunu öylesine başarılı olmuştu ki, 3 yıl boyunca çeşitli ek paketlerle desteklenerek genişlemiş ve oynanmaya devam etmişti.
4. ve 5. oyunlarıyla grafiksel anlamda çağ atlasa ve genişlemeye devam etse bile hiç bir zaman o 3. oyunun başarısını yakalayamamıştı. Özellikle bütün oyunu indirilebilir içerikler üzerine kurması sebebiyle oyun severlerin oldukça tepkisini çeken seri 5. oyunla öylesine ağır eleştirildi ki üst üste gelen ek paketlerle ancak kendini toparlayabildi. İşte o eleştirilere kulaklarını tıkamayan Firaxis Games sonunda bizleri Sid Meier’s Civilization VI ile buluşturdu. Dilerseniz buradan itibaren oyunumuzun incelemesine geçelim ve yeni oyunda bizleri neler bekliyor, neler beklemiyor hep beraber göz atalım.
Toplumsal gelişmeler sayesinde bir çok karta erişimimiz mümkün oluyor.
Yönetmek için Dini kullanmak şart!
Öncelikle benim gibi Sid Meier’s Civilization V’ten çabuk sıkılanlara ilaç niyetinde gelen yeni oyunumuz bir çok köklü değişikliğe gitmiş ve bir çoğunda da oldukça başarılı olmuş. Hala büyük problemleri olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz ama bu başarılı bir oyun olduğu gerçeğini değiştirmiyor. Son oyunlarda yapılan köklü değişiklerden biri olan aynı kareye birden çok birlik yerleştirememe fikrinin korunması oyunda en beğendiğim yönlerden biri oldu.
Yeni oyunda neleri beğendiğimi soracak olursanız yönetim sistemi kartlarını ve din sistemini kesinlikle ilk sıraya koyarım. Yeni oyunumuzda uygarlığımızın yönetim biçimini teknolojimiz elverdiğince biz belirliyor ve bu yönetim biçiminin sunduğu kart boşluklarını da istediğimiz kartlarla doldurabiliyoruz. Askeri, ekonomik, diplomatik ve vahşi olarak geçen joker kartlarımız bulunuyor. Askeri kartlarda belirli askeri birimlere avantaj sağlayan gibi seçenekler yer alırken, diplomatik kartlarda çevredeki şehir devletlerini etkileyen seçenekler yer alıyor. Ekonomik kartlar tahmin edebileceğiniz üzere üretimi ve ticareti arttırmaya yarıyor.
Joker kartlarımız ise bilim adamları, yazarlar gibi tanınmış karakterleri uygarlığımıza kazandırmayı kolaylaştırıyor. Örneğin yönetim biçimi olarak monarşiyi belirlerseniz, 3 askeri, 1 diplomatik, 1 ekonomik ve 1 joker kartı seçme hakkınız oluyor. Bunun dışında her yönetim biçiminin o yönetim biçiminde olduğunuz müddetçe ve belli bir süre kaldığında verdiği iki ayrı avantaj çeşidi de yer alıyor. Kısacası seçeceğiniz yönetim biçimi uygarlığınız için kilit bir öneme sahip. Oyundaki bir diğer sistem ise din. Teknolojileri geliştirdikçe kendimize özgü bir din kurabiliyor ya da gerçek dinlerden birini seçebiliyoruz.
İlk çağlarda yürüyen yerleşimcilerimiz zamanın etkisiyle minibüsle geziyor.
İşleyen demir pas tutmaz demişler!
Kendimize din kurduğumuzda zamanla ona farklı etkiler ekleyebiliyor, çevre ülkelere yayabiliyor ve dinimize mensup insanlar sayesinde etkilerimizi arttırabiliyoruz. Din etkisiyle, kutsal mekanlar kurarak turizmimize katkı sağlayabiliyoruz. Üstelik tanınmış kişilerin ürettiği yapıtları sarayımıza ya da müzelerimize koyduğumuzda yine turizm gelirlerimiz olumlu etkileniyor. Bu arada az önce bahsettiğim tanınmış insanlar kısmının da şöyle bir üstünden geçelim. Tanınmış insanlardan yazarlar size ünlü eserlerini sunarken bilim adamları belirli teknolojileri hızlı araştırmanızı sağlıyor. Bunun gibi ünlü generaller, ressamlar, heykeltıraşlar ve amiraller de ulaşılmak için sizleri bekliyor.
Ayrıca teknoloji kısmına da girmişken hemen oradaki değişiklikleri de ele alalım. Yeni teknoloji sistemimiz ikiye ayrılıyor, yurttaşlık araştırmaları ve genel araştırmalar. Yurttaşlık araştırmaları genel olarak yeni kartlar ve yönetim biçimlerine ulaşmanızı sağlıyor. Genel araştırmalarsa önceki oyunlardan bildiğiniz atları evcilleştirme, bronz işleme, okçuluk gibi temel teknolojilere ulaşmanıza imkan veriyor.
Sid Meier’s Civilization VI ile gelen en büyük değişiklikse teknolojileri hızlandırmak için yapabilecek görevlerinizin olması. Örneğin 3 yeni iskele yaparsanız tersane araştırmanız 2 kat hızlı bitebiliyor. Tabii iskele yapmak için deniz kıyısında şehirlerinizin bulunması lazım. Bu ve bunun gibi detaylar sayesinde her uygarlık kendi uzmanlık alanında gelişiyor. Eğer deniz kenarındaysanız denizcilik alanında rakiplerinizin önünde olabilir, madenlere erişiminiz varsa metal işleme teknolojilerinde öne geçebilirsiniz ya da çevrenize çiftlikler kurabildiyseniz tarım ve hayvancılıkta hızlıca ilerleyebiliyorsunuz. Bu da oyuna oldukça büyük bir gerçekçilik kazandırıyor, kesinlikle tebrik edilesi bir değişiklik olmuş.
Oldukça geniş olan teknoloji ağacını zaman zaman incelemek gerekiyor.
Şu diplomasi ekranı da olsa tadından yenmeyecek!
Oyundaki bir diğer yenilikse şehir kurma sisteminde yer alıyor. Eski oyunlarda kurduğumuz binalar otomatik olarak şehir sınırlarına yerleşir, işçilerse yüzyıllar boyunca çevredeki geliştirmelerle uğraşırlardı. Sid Meier’s Civilization VI ile birlikte yetiştirdiğimiz işçiler belirli sayıda çalışma yaptıktan sonra ortadan kayboluyorlar. Çoğu oyuncu sevmese de bence gerçekçi ve kontrolü arttırıcı bir detay olarak oyuna eklenmiş.
Yeni oyunumuzda sanayi bölgeleri, eğlence bölgeleri gibi farklı bölgeleri kendi belirlediğimiz noktalara kuruyor, içlerinde yer alan binaları geliştirerek şehrimize katkı yapmalarını sağlıyoruz. Tabii bunu yaparken o topraktan gelen kazancımızı yeni kurduğumuz bölgeyle değiştirdiğimizi de unutmamalıyız. Ayrıca kurduğumuz tarihi yapıları da yine bu şekilde belirli noktalara kuruyor ve oradan gelen üretim ile değiştiriyoruz.
Gelelim oyunun benim gözümde çöktüğü hatta işlemediği kısma. Oyunda bulunan diplomasi sistemi önceki oyunlara nazaran gelişmiş de olsa bir çok hata ve eksiklik barındırıyor. Örneğin çevremizde bulunan şehir devletlerine yetkili atayarak onları etkimiz altına alabiliyoruz ve uygarlığımıza bir çok yarar sağlayabiliyoruz. Ancak gelin görün ki çevredeki bir uygarlık onlara saldırıp yok ederken ya da ele geçirirken bunu savaş sebebi olarak kullanıp o uygarlığa savaş açamıyoruz.
Diğer uygarlıklarla iletişime geçerken liderleriyle tanışma şansını elde ediyoruz.
Steam fiyatı dudak uçuklatıyor!
Oyunda bulunan tehdit mekaniği sayesinde rahatsız olduğumuz davranışları karşı tarafa bildirebiliyor, bu eylemlerinden vazgeçmelerini sağlayabiliyoruz ama ne hikmetse dost şehir devletine saldırırsan ben de sana saldırırım diyemiyoruz. Gerçi bu sistemde o kadar fazla problem var ki, oyunda olmasına rağmen kullanamamış da olabilirim. Sonuç olarak bu kadar devasa bir oyun için yetersiz bir diplomasi sistemi olduğunu kesinlikle söylemem lazım.
Sid Meier’s Civilization VI içerisindeki liderlerden de şöyle bir bahsedersek, ön sipariş sayesinde gelen Aztekler ile beraber, Roma’dan Brezilya’ya kadar, ikisi Yunan olmak üzere 20 farklı liderle oynama şansına sahibiz. Açıkçası burada Kanuni ya da Atatürk gibi bir Türk lider görememek bizi oldukça üzdü. Bunun sebebi olarak düşük satış rakamlarını göstereceklerse, önce çuvaldızı kendilerine batırsınlar ve 219 TL’lik fiyat üzerinde bir daha düşünsünler. 60 dolarlık fiyatı ülkemize göre düşünüp, düşürmeleri gerekirken daha da yükselterek 219 TL’ye satmak düşüncesizliktir. Umarım yetkililer yakın zamanda hatalarının farkına varır ve normal fiyatlandırmalarına geri dönerler. Çok fazla politikaya girmeden biraz da savaş ve birim sisteminde bahsedelim.
Birimler konusunda da edeceğim bir iki laf var Sayın Firaxis, bu kadar büyük çapta bir oyun yaparken neden birer tane özel birim koyuyorsun? Koysana her ülkenin popüler özel birimlerini, mesela Almanya ile oynarken İkinci Dünya Savaşı dönemi uçakları Bf-109 olsun, tanklar panzer olsun daha güçlü olmasa da o ülkeyi biraz daha yansıtsın, bana göre en azından kapladığı yer açısından 7 - 8 GB civarında kalan bir oyuna bu tarz çeşitlilik getirilebilirdi.
Çevredeki barbar kampları başınızı epey ağrıtacak.
Duvar demek şehir savunması demek!
Belki indirilebilir içerik ve ya ek paket olarak görebiliriz ileride. Neyse efendim çok dağılmadan konumuza dönelim. Yeni oyunda bahsettiğim üzere aynı kareye iki birim koyamıyoruz ama sıhhiyeci, hava savunma sistemi, koçbaşı gibi bazı destek birimlerini ana birliklerimize ekleyebiliyoruz. Ayrıca uçakları kullanmak için hava limanının zorunlu ve belirli bir kapasiteye sahip olması oldukça güzel olmuş. Bu sayede uçaklar daha taktiksel bir hava kazanmış. Toplam 13 farklı birim çeşidine ev sahipliği yapan oyunumuz bu anlamda bahsettiğim eksiklerin dışında güzel bir iş çıkarmış.
Ayrıca şehirlerin her tarafını kuşatmadığımız durumda canını yenilemesi, eğer duvar kurulmamışsa düşmanlarla savaşamaması da eklenince ortaya oldukça keyifli bir savaş yapısı çıkmış. Açıkçası bu bahsettiğim destek birimleri Sid Meier’s Civilization VI içerisinde önemli yer tutuyor ve oldukça işe yarıyor. Özellikle maraton gibi yavaş bir oyun yapısı seçtiğinizde erken dönemde oldukça büyük savaşların içinde bulabilirsiniz kendinizi.
Bir miktar da oyunun genel yapa zekasından bahsettikten sonra hemen teknik kısmına bakıyoruz. Sid Meier’s Civilization VI ile beraber gelen liderler farklı kişilik yapılarına sahipler. Örneğin agresif liderler sizinle çok daha çabuk savaş pozisyonuna gelirken daha pasif liderler sizinle ticaret konusunda gelişmeye gayret gösteriyorlar. Yine de topraklarını tehdit ettiğiniz anda sizi buna pişman etmek için ellerinden geleni yapıyorlar.
Amerika dahil, 19 farklı ulustan 20 farklı lider oyunda yer alıyor.
Ve son söz!
Teknik kısma geldiğimizdeyse, her seferinde daha da iyiye giden müziklerin bu oyunda da harika olduğuyla başlamak doğru olacaktır. Oyunu oynadığınız süreç boyunca oldukça kaliteli müzikleri dinleyerek vakit geçiriyor ve eğleniyorsunuz. Bu kadar kaliteli müziklerin dışındaysa grafiklerdeki başarı her ne kadar çıkışından önce bilgisayarları zorlamayacak dense de maalesef optimizasyona yansıyamamış. Daha ilk turlardan oyun teklemeye ve yavaşlamaya başlıyor. Son derece güçlü sistemlerde bile benzer problemlerin olduğunu, firma da umarım farketmiştir ve yeni güncelleme ile düzeltecektir.
Özetle, Sid Meier’s Civilization VI serinin ismine yakışır bir devam oyunu olarak bizleri bekliyor. Bu fiyat ile alınması ne kadar zor olsa da eğer bütçeniz el veriyorsa kesinlikle alınıp oynanması gereken bir oyun olmuş. Gelecek güncellemeler ve indirilebilir içeriklerle çok daha kaliteli bir oyun olacağına dair kuşkumuz yok. Siz bu satırları okurken ben çoktan yarım kalmış 2. İskit Seferimi tamamlamaya dönmüş olacağım.
[inceleme]
