28 Eylül 2015 tarihinde NASA, Mars'ta su bulduğunu duyurdu. Bu duyuru ile birlikte tüm gözler Mars üzerine dikildi. Zaten yıllardır sürekli ziyaret etmeye çalıştığımız, hakkında bilgiler toplamak istediğimiz Mars artık daha göz alıcı olmuştu. Çünkü su var arkadaş. Daha ne olsun? Peki, Mars'ta bulunan bu su nedir? Ne değildir? İşte bu haberimiz ile birlikte Mars'ta bulunan su hakkında bilmeniz gereken her şeyi öğrenebileceksiniz.
Mars'ın suyu aslında bayağı tanıdık!
Dünya haricinde başka bir gezegende bir sıvı/su bulmak insanlık için oldukça büyük bir olay. Fakat bulunan bu sıvı veya su, bizim bildiğimiz sudan oldukça farklı olabilir. Hatta su bile olmayabilir. Fakat Mars'ta bulunan su için bu geçerli değil. Çünkü Mars'ın suyu bayağı bi' tanıdık. Yetkililerin yaptığı açıklamalara göre Mars'ta bulunan bu suyun bileşenleri H2O formatına pek bir yakın. Yani bizim içtiğimiz, yüzdüğümüz veya yıkandığımız su ile benzer. Fakat şöyle bir problem var. Mars, Dünya gibi sıcak bir gezegen değil. Yetkililer, Mars'ta bulunan suyun -23 derece olduğunu belirtiyor. Dünyamızın suyunun 0 derecede donabildiğini göz önünde bulundurursak, Mars'ın suyunun -23 derecede akışkan kalabilmesi oldukça düşündürücü bir durum.
Mars'ın atmosferi suyu emebilir!
Dünyamızda mevsimler arası sıcaklık değişimleri yaşanırken, herkesin bildiği gibi sular buharlaşarak atmosfere kadar ulaşabilir. Ardından buharlaşan bu sular, yağmur veya kar olarak dünyamıza geri gelebilir. Mars'ın suyunun da bu şekilde olduğu belirtiliyor. Bu da demek oluyor ki Mars'ta aktif bir yağış döngüsü bulunuyor. Bu durum da genel olarak Mars üzerinde mevsimler yaşanabileceğini ortaya çıkartıyor. Şimdi kalkıp Mars'a gitsek pek yabancılık çekmeyeceğiz sanırım. Önümüzdeki yaz bir gitmek lazım. Buralar pek sıcak oluyor yazları.
Mars, Dünya'nın geleceği olabilir
İlk maddemizde sizlere Dünya suyunun ile Mars suyunun birbirine benzediğini söylemiştik. Eğer Mars'ın suları, bizim gezegenimizin suları ile benzerlik gösteriyorsa; genel olarak Mars'ın kendisi de kimyasal açıdan Dünya ile benzerlik gösterebilir. Dünya'mız Goldilocks isimli bir bölge içerisinde. Goldilocks bölgesi insanlığın yaşayabileceği bölgeleri tanımlıyor. Fakat Mars ne yazık ki Goldilocks dışında kalıyor. Bu durum günümüzde böyle olsa da, geçmişte bu şekilde olmayabilir. NASA'dan Dr. Jim Green'in bir açıklamasına göre Mars aslında bir zamanlar bizim gezegenimiz gibiymiş.
NASA'dan bilim insanlarının araştırmalarına ve açıklamalarına göre eskiden Mars'ın yüzeyinde yoğun derecede su bulunuyormuş. NASA'lı bilim insanlarına göre Mars üzerinde okyanuslar bile varmış. Peki, Mars eskiden bizim gezegenimiz gibi mi görünüyormuş? Eğer bunun cevabı bir gün "Evet" şeklinde açıklanırsa, Dünya'mızın geleceği de Mars gibi olabilir bir gün. Tabii ki bunlar kendi kafamızdan uydurduğumuz şeyler değil. Güneş enerjisi her geçen gün biraz daha yükselirken, okyanuslar ve denizler her gün biraz daha azalıyor. Yeşil alanlar her gün biraz daha çölleşiyor. Tüm bunlar, bir gün Mars gibi olmamız için yeterli sebepler. Tabii eğer bir gün Dünya, Mars gibi olursa bunu bizim görebileceğimizi sanmıyorum. Çünku bu tür şeyler 100 yıl yerine, 100 milyon yıl gibi zamanlarda gerçekleşebilecek olaylar.
Mars'ın suyunu bizler de kullanabiliriz!
Uzayda yolculuk etmek pek bir masraflı. Masrafından önce, zaten oldukça uzun bir süre istiyor. Öyle ki Mars'a gönderilen cihaz da insansız bir varlık zaten. Uzayda yapılan bu yolculuklar ile birlikte 2008 senesi başlarında Mars'ta buz halinde sular bulunabileceğini öğrenmiştik. Fakat NASA için artık daha fazlası gerekiyor. Bu yüzden NASA, 2023 senesinde Mars'a dönüşü olmayan bir yolculuk yapmayı planlıyor. Eğer Mars'ta bulunan su içilebilir bir su ise, bu sayede artık uzayda daha da ileriye keşifler yapabiliriz demek oluyor. Tabii Mars'taki suyu kullanabildiğimizi öğrenebilmek için Mars'a gidecek olan astronotu beklememiz gerekecek.
Mars'ta bitki yetiştirmek!
Mars'a gittik, suyunu içtik, sevdik de bitki yetiştirmesi kaldı... Dememek lazım aslında. Çünkü Mars'ın atmosferi insanlık için uygun değil. Bu atmosfer hem kalın, hem ağır hem de karbon dioksit ile dolu. Bu şartlar altında Mars'ta nefes alabilmemiz imkansız. İşte bu yüzden Mars'ta bulunan su hayati önem taşıyor bizler için. Gezegenimizde hiç değeri bilinmese de, yeşillikler nefes alabilmemizin ana kaynağı. Eğer Mars'ta bulunan su ile birlikte eğer orada bitki yetiştirilebilirse, yavaş yavaş Mars üzerinde bir hayat başlayabilir. Bildiğiniz gibi yeşillikler havadaki karbon dioksit gazını emerken, temiz oksijen veriyor. NASA yetkilileri, Mars'ta bitki yetiştirmek "imkansız" demese de, bu tür konuları konuşmak için henüz erken.
Mars'ta hayat olabilir. Fakat biz henüz bulamadık!
Bu güne kadar sürekli olarak, "Su varsa hayat da vardır be abi." şeklinde düşünüldü. Çünkü bu durumu gezegenimizde yaşıyorduk. Zaten insanlık da su olmadan pek bir yere gidebilecek bir tür değil. Eğer Mars'ın suyu da akışkan ve kimyasal açıdan uygun bir su ise Mars da hayat destekleyebilen bir gezegen haline gelir. Tabii Mars'taki hayat, gezegenimizdeki gibi bir hayat olmayabilir. Eğer Mars'ta yaşayan bir tür bulunuyorsa, çoktan Mars'ın durumlarına ve şartlarına adapte olmuştur. Bilim insanları, Mars'taki hayat hakkında henüz çok net konuşamasa da, en azından artık daha fazla fikirlere sahipler.
Uzay keşfinde yeni bir dönem başlıyor!
Mars'ta bulunan sudan sonra NASA artık üzerinde bir baskı hissetmeye başladı. Mars'ın suyunun nereden geldiğini, nereye gittiğini, sağlıklı olup olmadığını bulabilmek ve keşfedebilmek artık NASA'nın ilk görevi olmalı. Fakat NASA'nın Mars'a göndermiş olduğu teknoloji ne yazık ki buna el vermiyor. NASA'nın 2023'te Mars'a insan göndereceğini zaten sizlere söylemiştik. Mars'a olan bu yolculuk ne kadar sürüyor, bunu bilemiyorum fakat Mars'a gidecek olan insanın yaptığı keşiflerle resmen yeni bir uzay keşfi dönemi başlayacak.
Öncelikle yazımı okuyan her okuyucumuza teşekkür etmek istiyorum. Uzayla bu kadar ilgili olduğunuzu bilmiyordum. Eğer uzay hakkında başka bir makale okumak isterseniz, sizler için yazdığım bir Kepler-452b (2. Dünya) makalesi bulunmakta. Ayrıca Mars hakkında yazmış olduğum bu yazının da kaynağına buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz. Neyse, sizlere tekrar teşekkür ederim. Eğer dilerseniz hemen aşağıdan makalemiz için hazırlanan ankete de katılabilirsiniz.
