Konu rekabetçi oyunlar olduğunda, oyuncuların adeta bir teknisyen gibi bilgisayar üzerindeki aldıkları değerleri konuşması size yabancı geliyor olabilir. Sıradan ve bilgisayarda aldıkları değerleri önemsemeyen oyuncular için bu değerler o kadar da önemli olmayabilir. Ancak AAA gibi yüksek bütçeli oyunlarda ve rekabetçi oyunlarda aldığınız bilgisayar değerleri oldukça önemlidir. Bu yazımızda sizler için FPS yani kare hızı nedir ve PC oyunlarında neden önemlidir bundan bahsedeceğiz.
FPS (Kare hızı) nedir?
FPS'in aslında iki farklı terimin kısaltmasıdır. Birisi First Person Shooter yani birinci şahıs nişancı oyun türü, diğeri ise Frame Per Second yani saniyedeki kare hızıdır. Biz bu yazımızda saniyedeki kare hızı yani FPS konusunu konuşacağız. Güncelleme hızı olarak da bilinen saniyedeki kare hızı, yani FPS, ardışık bir dizi kare veya görüntünün bir ekran panelinde görünebildiği frekanstır. Yalnızca video oyunlarındaki bilgisayar grafikleri için değil, film ve video kameralar dahil tüm hareket yakalama sistemleri için de geçerlidir. Bu frekansı genellikle saniyedeki kare sayısı yani FPS olarak biliriz ve bu şekilde ölçeriz.
Örneğin, 30 FPS’de bir saniye içinde art arda 30 farklı görüntü görünecektir. FPS çok düşükse hareket pürüzlü ve sarsıntılı görünecektir. FPS’in aşırı düşük olduğu durumları bir slayt gösterisine benzetebiliriz. Ancak senkronizasyon hataları nedeniyle FPS’inizin çok yüksek olması da muhtemel. Tabii, bu durumun monitörünüzü aşırı yükleyip arıza verme ihtimali ile sizi baş başa bırakması da muhtemel. Dikkatli olmanızda fayda var.
Yüksek FPS nedir ve video performansı ile kalitesini nasıl etkiler?
FPS nedir konusunda biraz bilgi sahibi olduysanız bunu detaylandırmakta fayda var. Kameralarda çekilen görüntüler ister sabit ister video formatında olsun aynı prensipte çalışırlar. Kameralardaki mercek belirli bir süre açık kalır, ışık açığa çıkar ve bir görüntü ortaya çıkar. Böylece, bir çerçeve yani kare ortaya çıkar. Hareketli resimler söz konusu olduğunda, bizim gözümüzün film olarak algılayacağı art arda kaydolan kareler daha yumuşak geçişler olması için 23 ila 60 FPS arasında kaydolur. Genellikle filmler ve diziler 23.99 yani 24 FPS ile hazır hale gelir. Flipbook animasyonları ise genellikle 12 FPS civarındadır.
Yani bir flipbook yapmak istiyorsanız saniyede 12 kare olacak şekilde ayarlamanız gerekecektir. Monitörlerden bahsedecek olursak hertz (Hz) terimini sıkça duymuşsunuzdur. 1 FPS, 1 Hz’e eşittir ve hertz, 1 saniyedeki değişen yenileme hızıdır. Monitörünüzün Hz değeri ne kadar yüksek olur ise, monitör paneliniz size maksimum Hz değeriniz kadar FPS gösterebilir demektir. Eğer 60 Hz ile 120 Hz monitör ve 24 Hz ile 60 Hz arasındaki farkı karşılaştıracak olsaydınız, 24 Hz ile 60 Hz monitörlerin arasındaki farkın bariz daha fazla olduğunu görebilirdiniz.
Çünkü insan gözü 60 FPS ve yukarısında, düşük kare hızlarındaki fark kadar hissedilir bir fark yaşamaz. Ancak ortada tabii ki bir fark bulunacaktır ve saniye başına daha yüksek kare hızına sahip olmanın avantajlarını hissedeceksiniz. Monitörlerde bulunan bir başka değer ise milisaniyede tepki değeri yani ms değeridir. Ms değeriniz ne kadar düşük ise monitör panelinize yansıyan görüntü o kadar erken yansır. Yüksek FPS ve düşük tepki değeri rekabetçi oyunlarda büyük avantaj sağlayabilir.
Yüksek FPS neden önemlidir?
FPS nedir biliyorsunuz, fakat yüksek FPS neden önemli? Saniyede en az 24 kare hızı (FPS) sahip olmak, ister film izliyor veya isterseniz oyun oynuyor olun, almanız gereken minimum değer olarak kabul görür. Çünkü saniyede 24 kare hızından (FPS) düşük değerler insan gözüne slayt gösterisi gibi gelir. Bariz bir donma ve yavaşlık ortaya çıkar. Ancak bu sayıdan ne kadar yüksek FPS’lere çıkarsanız, görüntü kaliteniz ve görüntüyü izleme deneyiminiz o kadar hızlı ve pürüzsüz olacaktır.
Optimize yenileme hızına ve tepki süresine sahip bir monitörde oynamanız sizin açınızdan daha iyidir. Aksi taktirde, çevrimiçi oyunlada rakibiniz sizi daha hızlı görebilir ve sizi yenebilir. Düşük kare hızı, dalgalı bir görüntü kalitesine ve fazla gecikme değerlerine sahip olabilir. Görüntünüzün saniyedeki kare sayısı ve tepkime değerleriniz ne kadar iyi olursa video oyunlarında o kadar avantajlı olursunuz.
Dünya üzerinde gerçekleşen birçok oyun turnuvasında üst düzey monitörler ve üst düzet bilgisayar sistemlerinin kullanılmasının sebebi rakipleri görmede gecikme yaşanmasını istememektir. Özellikle birinci şahıs nişancı veya gerçek zamanlı bir strateji oyununda, duvar köşesinden döndüğünüzde veya bir rakip kalenize saldırdığında bu farkın önemini anlayabilirsiniz. Kısaca, fazla kareyi daha kısa sürede işlemek, sizlere rekabet konusunda avantaj sağlar.
İdeal FPS değeri ne olmalıdır?
İdeal FPS değeri nedir diye soracak olursanız, bunun yanıtı biraz kişisel. Oyuncular için ideal FPS değerleri bilgisayar alınırken önemsenen başka bir unsurdur. PC’de aksiyon oyunları için 60 FPS ve üzerisi tercih edilmesi daha doğru olur. Ancak yine de 30 FPS’in yukarısındaki her FPS değeri kabul edilebilirdir. İdeal FPS değeri, aksiyon oyunlarının haricinde de 60 FPS olarak kabul görür. Çünkü çoğu oyunu 60 FPS ve yukarısında oynamak, oyun zevkiniz için daha iyidir.
Eğer bir oyunda zar zor 30 FPS alıyorsanız, oyun grafiksel anlamda yoğunlaştığı sahnelerde kasma ve donma yaşayabilirsiniz. Nesnelerin çizim mesafesi ve görüntülenen nesnelerin çoğunluğu ne kadar fazlaysa ekran kartınız o kadar zorlanacaktır. Mesela Far Cry serisi gibi devasa haritası olan oyunlarda yaşadığınız kare hızı düşüşlerini görmezden gelebilirsiniz. Ve Call of Duty serisi gibi hızlı tempolü birinci şahıs nişancı oyunları için de ortalama 30 FPS veya yukarısı daha iyi olacaktır.
Ancak PES veya FIFA gibi spor oyunlarını 60 FPS’ten aşağı oynamak oyun zevkinizi etkileyecektir. Kısacası ideal FPS kavramı oynamayı tercih ettiğiniz oyun türüne göre değişiklik gösterecektir. Oyunları oynarken grafik kalitesini ve FPS değerini dengelemek de önemlidir. 60 FPS sizlere efsane bir akıcılık sağlar. Ancak, düşük FPS sizlere daha iyi bir grafik deneyimi sağlayacaktır. Bu nedenle genelde 45 FPS hedefleyerek grafik ayarlarını ve FPS değerini yapılandırmak daha doğru olacaktır. Yine de seçim sizin.
FPS nasıl ölçülür?
FPS nedir yazımızda, artık kare hızının oyunu nasıl etkilediğini biliyorsunuz. Ancak, mevcut sisteminizin nasıl bir performansta çalıştığını merak ediyor olabilirsiniz. Hangi performansı elde ettiğinizi görmek için kare hızı hızınızı kontrol etmenin çeşitli yolları vardır. Steam'de oyun oynuyorsanız ekranın köşesinde FPS'i kontrol etmenize olanak tanıyan FPS sayacını ayarlardan aktif edebilirsiniz. ShadowPlay destekleyen NVIDIA ekran kartlarında oyun içi FPS sayacı etkinleştirebilir. NVIDIA ekran kartlarında FPS göstergesini açmak için aşağıdaki yolları izlemelisiniz.
NVIDIA GeForce ekran kartlarında FPS göstergesini açma
- Alt + Z tuş kombinasyonu ile GeForce Experience Share uygulamasını açın. Dişli simgesine tıklarak “Ayarlar”a gidin.
- FPS sayacını etkinleştirmek veya devre dışı bırakmak için ayarların olduğu bölüm için “Overlays”a tıklayın.
- Ekranınızdaki FPS göstergesini ekranınızın farklı köşelerinde göstermek istiyorsanız “FPS Counter” tıklayın ve yerini seçin.
- Oyunu açtığınızda seçtiğiniz köşede FPS göstergesini göreceksiniz.
FPS değerini nasıl artırabilirsiniz?
Bilgisayarınızda aldığınız FPS değerleri yetersiz mi? Dahası, bunu nasıl yükselteceğinizi merak mı ediyorsunuz? Öyleyse, deneyebileceğiniz birkaç adım var. Donanımınızı değiştirmeden performansınızı yükseltmek istiyorsanız deneyebileceğiniz adımlar şu şekilde:
- Çözünürlük ayarlarınızı daha düşük seçebilirsiniz.
- Video oynatma ayarlarınızı değiştirebilirsiniz.
- Donanımınızı overclock edebilirsiniz. Bu işlem dikkat etmelisiniz, zira dikkatli olmazsanız zarar vermesi mümkündür.
- FPS değerlerinizi bilgisayarınız için optimum seviyeye getiren optimizasyon yazılımları kullanabilirsiniz.
- Grafik kartınızın sürücülerini güncel tutabilirsiniz.
FPS'nizi artırmaya yönelik bu ipuçlarının işe yaramaması gibi bir durum da olması muhtemel. Bu durumda, görüntü ayarlarınıza gidip herhangi bir ayarın değişip değişmediğini kontrol etmenizi tavsiye ederiz. Eğer performansınız yetersiz geliyorsa daha iyi donanımlara geçmenin zamanı gelmiş demektir.
FPS nedir dışında ne önerirsiniz?
Sitemizde, gerçekten sizlere faydalı olacağını düşündüğümüz çok fazla yazı var. Bunlardan biri, En iyi kedi oyunları yazımız. Bu yazımızda, sizin için 10 oyun seçtik ve bunları açıkladık. Kedi konulu Stray dışında oyun arıyorsanız, işte size fırsat. Sonra, En iyi dövüş oyunları yazımız var. Bu yazımızda da, 25 adet dövüş oyunu seçtik ve bunları detaylıca anlattık. Siz de, zevkinize göre bir dövüş oyunu seçip başlayabilirsiniz. Ardından, En iyi platform oyunları yazımız var. Bu yazımızda da, sizin için platformer türü oyunlar seçtik ve listeledik. Tabii, her zamanki gibi bir de bu oyunları detaylandırdık. FPS nedir yazımız bitmeden, 3 tavsiyemiz daha var.
Şimdiye kadar sizlere hep direkt olarak kategori kategori oyun tavsiyeleri paylaştık. Fakat, bunlar dışında da çok fazla yazımız var. Mesela, En iyi hile uygulaması rehber yazımız da var. Bu yazımızda da, hile yapmak isteyen oyuncular için birçok hile yazılımı mevcut. Sonra, 2022 yılının en iyi 20 oyunu seçimi yaptık. Bu seçimlerimizi de sizlerle paylaştık. Dahası, birçok başlıkta oyun önerdiğimiz yazımız da var. Şimdi, En iyi oyunlar rehber yazımızda, birçok başlıkta oyun önerisi var. Dilediğiniz türde oyun yazısını bulmanız mümkün.
